گواهی MSDS چیست ؟
گواهی MSDS به معنای "شیوه‌نامه اطلاعات ایمنی مواد" (Material Safety Data Sheet) است. این گواهی یک سند تکمیلی است که اطلاعات مهم و ایمنی مواد شیمیایی را برای کاربران، کارگران و فرایندهای صنعتی فراهم می‌کند. MSDS حاوی اطلاعات مهمی از جمله خواص فیزیکی و شیمیایی ماده، تأثیرات سلامت و ایمنی، روش‌های اطفاء حریق، راهنمایی‌های اولیه در مواجهه با حوادث و غیره است.
معمولاً سازمان‌ها و تولیدکنندگان مواد شیمیایی موظف هستند MSDS را برای هر ماده‌ای که تولید یا توزیع می‌کنند، تهیه کنند و به مشتریان و کاربران مواد ارائه دهند. این گواهی اطلاعات اساسی را درباره مواد شیمیایی فراهم می‌کند تا افراد بتوانند خطرات مرتبط با استفاده، ذخیره‌سازی و دفع این مواد را درک کنند و اقدامات ایمنی مناسب را اتخاذ کنند.
امروزه، برخی کشورها MSDS را با فرمت SDS (Safety Data Sheet) جایگزین کرده‌اند که اطلاعات ایمنی و فنی مواد را در یک قالب جدید و استاندارد تر ارائه می‌دهد. SDS نسخه بهبود یافته MSDS است و اطلاعات بیشتری را شامل می‌شود.
چه کالاهایی نیاز به این گواهی دارد
محصولات شیمیایی صنعتی: این شامل مواد شیمیایی صنعتی مانند مواد اولیه صنایع شیمیایی، محصولات پتروشیمی، مواد رنگزا، حلال‌ها، محصولات آب‌رسانی و غیره است.
محصولات شیمیایی خانگی: برخی از مواد شیمیایی خانگی مانند مواد شوینده، تمیزکننده‌ها، رنگ‌ها، رزین‌ها، چسب‌ها و غیره نیز نیاز به گواهی MSDS/SDS دارند.
محصولات آرایشی و بهداشتی: این شامل عطرها، لوسیون‌ها، کرم‌ها، محصولات مراقبت از پوست و مو، محصولات آرایشی و غیره است.
محصولات دارویی: برخی از داروها و محصولات دارویی نیز نیاز به گواهی MSDS/SDS دارند، به ویژه در صورتی که دارای مواد شیمیایی فعال باشند.
مواد شیمیایی در صنایع ساختمانی: این شامل مواد ساختمانی مانند رنگ‌ها، چسب‌ها، عایق‌ها، مواد نفوذپذیری، عایق‌های حرارتی و غیره است.
مواد شیمیایی در صنایع کشاورزی: برخی محصولات شیمیایی مورد استفاده در صنایع کشاورزی مانند کودها، آفت‌کش‌ها، هربیسایدها و غیره نیز نیاز به گواهی MSDS/SDS دارند.
در کل هر کالای شیمیایی
که شامل مواد شیمیایی باشد و قابلیت ایجاد خطر و تأثیرات نامطلوب بر انسان‌ها، محیط زیست یا دارایی‌ها را داشته باشد، نیاز به گواهی MSDS/SDS دارد. این شامل محصولات صنعتی، تجاری و مصرفی می‌شود که در زمینه‌های مختلف مانند صنایع شیمیایی، صنایع پتروشیمی، کشاورزی، دارویی، آرایشی و بهداشتی، خودروسازی، ساختمانی، الکترونیکی و صدها صنعت دیگر استفاده می‌شوند.
از جمله مواردی که نیاز به گواهی MSDS/SDS دارند عبارتند از:
- مواد شیمیایی قابل اشتعال و قابلیت سوختن دارند.
- مواد سمی و زیان‌آور برای سلامت انسان‌ها و محیط زیست هستند.
- مواد شیمیایی قابل ایجاد انفجار یا انفجار می‌کنند.
- مواد شیمیایی تحت تأثیر حرارت، فشار یا تغییرات شیمیایی دیگر تجزیه یا تخریب می‌شوند.
- مواد شیمیایی قابل انتشار در هوا، آب و خاک هستند و می‌توانند به محیط زیست آسیب برسانند.
- مواد شیمیایی با خطرات بالقوه در صنایع خاص مانند هسته‌ای، رادیواکتیو، بیولوژیکی و غیره.
در کل، هر کالای شیمیایی که به عنوان ماده محرک یا مواد خام در تولید، فرآوری یا استفاده به کار می‌رود، نیاز به گواهی MSDS/SDS دارد تا اطلاعات لازم درباره خطرات و اقدامات ایمنی مربوطه در اختیار کاربران قرار گیرد.
شیوه‌نامه اطلاعات ایمنی MSDS شامل بخش‌های مختلف زیر است :
شناسایی محصول: این بخش شامل نام تجاری، نام شیمیایی، کد محصول، ترکیبات شیمیایی اصلی و استانداردهای مرتبط با ماده است.
خطرات مرتبط: در این قسمت، خطراتی که توسط استفاده از ماده شیمیایی وجود دارد، شرح داده می‌شوند. این شامل خطرات سلامتی، خطرات فیزیکی، خطرات زیست‌محیطی و هرگونه خطرات دیگر است.
اقدامات ایمنی: در این بخش، راهنمایی‌ها و اقدامات ایمنی برای استفاده، ذخیره‌سازی و دفع ماده شیمیایی درج می‌شود. این شامل هشدارها، توصیه‌های ایمنی و طرز استفاده مناسب است.
اطلاعات زیست‌شناسی: اگر ماده شیمیایی تأثیری بر محیط زیست داشته باشد، اطلاعات مرتبط با این تأثیرات در این قسمت ذکر می‌شوند. این شامل تأثیرات زیست‌محیطی و توصیه‌هایی برای کاهش آن است.
اطلاعات حمل و نقل: در صورتی که ماده شیمیایی باید حمل شود، اطلاعاتی درباره روش‌ها و ضوابط حمل و نقل ایمن برای ماده درج می‌شود.
اطلاعات اضطراری: این بخش شامل راهنمایی‌ها و اقدامات اضطراری در صورت وقوع حوادث مانند حریق، نشتی، تماس با پوست و غیره است.
خواص فیزیکی و شیمیایی: در این بخش، خواص فیزیکی ماده شیمیایی مانند وزن مخصوص، دمای ذوب و جوش، حالت فیزیکی، pH و خواص شیمیایی مانند اثرات اکسیداسیون و انحلال پذیری ذکر می‌شوند.
پایداری و زندگی‌ماندگی: این بخش شامل اطلاعاتی درباره پایداری ماده شیمیایی است، از جمله حساسیت به نور، حساسیت به حرارت و عوامل شیمیایی دیگر.
اطلاعات سمیت: در این بخش، اطلاعاتی درباره سمیت ماده شیمیایی برای انسان‌ها و موجودات دیگر ذکر می‌شود. این شامل دسته‌بندی خطر، میزان سمیت، آثار سلامتی کوتاه‌مدت و بلندمدت، وضعیت کارسازی و غیره است.
اطلاعات زیست‌تخریب‌پذیری: اگر ماده شیمیایی دارای تأثیری بر زیست‌تخریب‌پذیری باشد، اطلاعات مربوط به زیست‌تخریب‌پذیری و تأثیرات زیستی آن در این قسمت قرار می‌گیرد.
اطلاعات تخصصی: در صورت وجود، اطلاعات تکمیلی مانند اطلاعات پزشکی، اطلاعات تخصصی صنعتی یا اطلاعات قانونی در این بخش قرار می‌گیرد.
منابع اطلاعات: در این بخش، منابعی که برای تهیه MSDS/SDS استفاده شده است، مشخص می‌شوند.
بسیار آموزش خوبی بود راضی هستیم
ممنون از توجهتون