سازمان جهانی گمرک و تأثیر آن بر تسهیل تجارت جهانی
در دنیای مدرن، تجارت بین‌المللی به عنوان یکی از ارکان حیاتی اقتصاد جهانی شناخته می‌شود. با افزایش حجم تجارت و پیچیدگی‌های مربوط به آن، کشورهای مختلف به منظور تسهیل فرآیندهای گمرکی و کاهش موانع تجارت، نیازمند استانداردها و هماهنگی‌های بین‌المللی هستند. یکی از مهم‌ترین نهادهایی که در این راستا نقش‌آفرینی کرده، سازمان جهانی گمرک (WCO) است. این سازمان با هدف ساده‌سازی و هماهنگ‌سازی رویه‌های گمرکی در سطح جهانی تأسیس شد و از طریق تدوین ابزارها و استانداردهای گمرکی، تأثیر شگرفی در تسهیل تجارت جهانی داشته است.
تاریخچه سازمان جهانی گمرک
سازمان جهانی گمرک در ابتدا به نام شورای همکاری گمرکی (Customs Cooperation Council) در سال ۱۹۵۲ تأسیس شد. این سازمان با هدف هماهنگ‌سازی سیاست‌های گمرکی کشورهای عضو و تسهیل تجارت بین‌المللی ایجاد شد. در سال ۱۹۹۴، به منظور ارتقاء نقش بین‌المللی خود، نام آن به سازمان جهانی گمرک تغییر یافت. امروزه این سازمان از ۱۸۳ کشور و منطقه عضویت دارد و به عنوان تنها نهاد بین‌المللی با صلاحیت در امور گمرکی شناخته می‌شود.
پیشنهاد مطالعه:نرخ ارز رسمی چیست؟
کنوانسیون کیوتو و تجدید نظر در آن
یکی از مهم‌ترین ابزارهای سازمان جهانی گمرک برای تسهیل تجارت و هماهنگ‌سازی رویه‌های گمرکی، کنوانسیون کیوتو است. این کنوانسیون که اولین‌بار در سال ۱۹۷۳ توسط سازمان جهانی گمرک تدوین شد، هدف اصلی‌اش ایجاد یک سیستم ساده، هماهنگ و کارآمد برای انجام امور گمرکی بود.
در سال ۱۹۹۵، روند بازنگری در این کنوانسیون آغاز شد و در سال ۱۹۹۹ نسخه تجدید نظر شده آن به تصویب رسید. این نسخه جدید که از ۳ فوریه ۲۰۰۶ به اجرا درآمد، به نام “کنوانسیون کیوتوی تجدید نظر شده” شناخته می‌شود. هدف این بازنگری، بروز رسانی مفاد کنوانسیون با توجه به پیشرفت‌های تکنولوژیکی و نیازهای جدید تجارت جهانی بود. این کنوانسیون، چارچوبی برای تنظیم رویه‌های گمرکی بین‌المللی، از جمله ترانزیت، واردات، صادرات، مناطق آزاد و دیگر مسائل گمرکی ایجاد کرده است.
استانداردهای سازمان جهانی گمرک
سازمان جهانی گمرک برای تسهیل تجارت و افزایش امنیت در زنجیره عرضه، مجموعه‌ای از استانداردهای بین‌المللی را معرفی کرده است. این استانداردها به دو بخش اصلی تقسیم می‌شوند:
گمرک با گمرک (Customs-to-Customs)
این بخش بر هماهنگی و یکپارچگی فعالیت‌های گمرکی در سطح جهانی تأکید دارد و شامل موارد زیر است:
- مدیریت منسجم زنجیره عرضه
ادارات گمرک باید رویه‌های کنترلی یکپارچه را برای مدیریت زنجیره عرضه به کار گیرند. این کار به تسهیل فرآیندهای گمرکی و کاهش پیچیدگی‌ها در عملیات تجاری کمک می‌کند. - استفاده از فناوری‌های مدرن در بازرسی
استفاده از تجهیزات بازرسی نامحسوس و سیستم‌های ارزیابی خطر برای شناسایی محمولات خطرناک و تسهیل ترخیص کالا. این فناوری‌ها به گمرکات کمک می‌کند تا از ورود محمولات غیرقانونی جلوگیری کنند. - سیستم‌های مدیریت خطر
ایجاد سیستم‌های پیشرفته برای شناسایی و ارزیابی محمولات با ریسک بالا. این سیستم‌ها به گمرکات اجازه می‌دهند تا بارهای مشکوک را سریع‌تر شناسایی و از ورود کالاهای خطرناک جلوگیری کنند. - اطلاعات الکترونیکی قبلی
دریافت اطلاعات الکترونیکی پیش از ورود محموله‌ها به کشورها برای ارزیابی خطر. این اطلاعات پیش از ورود کالا به کشور دریافت می‌شود و به مقامات گمرکی اجازه می‌دهد تا فرآیند بازرسی و ترخیص کالاها را سریع‌تر انجام دهند.
خدمات کارگو هوایی و دریایی چین به امارات
- حمل درب به درب (Door to Door) از چین به دبی
- سریع ترین زمان ترخیص در دوبی
- ارسال روزانه هوایی و دریایی
گمرک با بازرگانی (Customs-to-Business)
این بخش به مشارکت میان گمرکات و فعالان اقتصادی پرداخته و هدف آن افزایش امنیت و تسهیل تجارت از طریق همکاری‌های بیشتر است:
- مشارکت فعالان اقتصادی مجاز
فعالان اقتصادی باید فرآیندهای خود را مطابق با استانداردهای امنیتی از پیش تعیین شده ارزیابی کنند. این مشارکت باعث تسهیل فرآیند گمرکی و تسریع ترخیص کالاها می‌شود. - اعطای تسهیلات و انگیزه‌ها برای فعالان اقتصادی
گمرکات باید انگیزه‌های لازم برای تشویق فعالان اقتصادی به مشارکت در سیستم‌های امنیتی را فراهم کنند. این انگیزه‌ها می‌توانند شامل تخفیف در هزینه‌های گمرکی یا تسهیلات دیگر باشند. - استفاده از فناوری
استفاده از فناوری‌های جدید برای تضمین صحت و سلامت عملیات گمرکی و تجاری. این فناوری‌ها به جلوگیری از اشتباهات انسانی و افزایش دقت در فرآیندهای گمرکی کمک می‌کنند.
پیشنهاد مطالعه:واردات کاغذ از چین
اهمیت سازمان جهانی گمرک در تجارت جهانی
سازمان جهانی گمرک با تدوین استانداردهای جهانی و تسهیل هماهنگی‌های گمرکی بین کشورهای مختلف، نقش حیاتی در تسهیل تجارت بین‌المللی ایفا می‌کند. به کمک این استانداردها، گمرکات قادرند تا سرعت ترخیص کالاها را افزایش دهند، به کاهش هزینه‌ها و تأخیرهای گمرکی کمک کنند و از ورود کالاهای غیرمجاز یا خطرناک به کشورها جلوگیری نمایند.
یکی از اهداف اصلی این سازمان، ایجاد امنیت در زنجیره عرضه جهانی است. در دنیای امروز که تهدیدات امنیتی مختلفی مانند قاچاق، تروریسم، و سایر خطرات مطرح است، سازمان جهانی گمرک با تدوین استانداردهای امنیتی، به کشورها کمک می‌کند تا علاوه بر تسهیل تجارت، از این تهدیدات نیز جلوگیری کنند.
روز جهانی گمرک
روز ۲۶ ژانویه هر سال، به عنوان روز جهانی گمرک در بسیاری از کشورهای عضو سازمان جهانی گمرک گرامی داشته می‌شود. این روز به یاد تأسیس شورای همکاری گمرکی در ۲۶ ژانویه ۱۹۵۳ به عنوان روزی برای ارزیابی عملکرد گمرکات در سطح جهانی و بررسی پیشرفت‌ها در تسهیل تجارت و امنیت اختصاص یافته است.
(WCO) با تدوین و اجرای کنوانسیون‌ها و استانداردهای جهانی، به عنوان نهاد اصلی در تسهیل تجارت و افزایش امنیت گمرکی در سطح بین‌المللی شناخته می‌شود. این سازمان با هدف بهبود فرآیندهای گمرکی، کاهش هزینه‌ها و زمان‌های ترخیص کالا، و مقابله با تهدیدات امنیتی جهانی، نقش بسیار مهمی در حمایت از اقتصاد جهانی ایفا می‌کند. کنوانسیون کیوتو و استانداردهای امنیتی آن، از مهم‌ترین ابزارهایی هستند که این سازمان برای ارتقاء همکاری‌های بین‌المللی و تسهیل تجارت بین‌المللی به کار گرفته است.
