در گذشته، صاحبان کالا و شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی مجبور بودند فرآیندهای گمرکی را به‌صورت سنتی و حضوری انجام دهند که وقت‌گیر و پرهزینه بود. این روش باعث بروز اختلافات در اسناد گمرکی و اتلاف زمان می‌شد. برای حل این مشکل، در سال ۱۳۹۲ سامانه “پنجره واحد تجارت فرامرزی” یا EPL که مخفف Electronic Packing List است راه‌اندازی شد که تمامی فرآیندهای گمرکی را به‌صورت الکترونیکی و یکپارچه تحت پوشش قرار می‌دهد. این سیستم باعث کاهش مدت زمان ترخیص کالا به سه روز کاری و کاهش هزینه‌ها به یک‌سوم شد. از طریق این سامانه، افراد و شرکت‌های دارای کارت بازرگانی می‌توانند واردات، صادرات، ترانزیت و ترخیص کالا را بدون نیاز به حضور فیزیکی در گمرک انجام دهند و وضعیت فرآیندها را پیگیری کنند.
پیشنهاد مطالعه: شناسنامه کانتینر
تجارت فرا مرزی چیست؟
تجارت فرامرزی نقش حیاتی در شکل‌گیری چشم‌اندازهای تجاری کشورها دارد و می‌تواند با کاهش هزینه‌های اقتصادی و بهبود تعادل سرمایه به تولید کمک کند. ارزیابی‌های بانک جهانی تأکید دارند که این نوع تجارت به‌عنوان کاتالیزوری برای تسهیل معاملات بین‌المللی عمل کرده و موانع آن می‌تواند باعث ناکارآمدی‌های اداری و افزایش هزینه‌ها شود. به‌منظور تسهیل این فرآیند و کاهش زمان و هزینه‌ها، مفهوم «پنجره واحد تجارت فرا مرزی» معرفی شده است. این پنجره به تجار و سرمایه‌گذاران امکان می‌دهد که تمامی اطلاعات و مجوزهای مورد نیاز خود را در یک نقطه و به‌صورت استاندارد دریافت کنند، که این امر تجارت را سریع‌تر و ساده‌تر می‌کند.
تجارت فرا مرزی در ایران
در گزارشی که بانک جهانی در سال ۲۰۱۴ منتشر کرد، ایران در شاخص فضای کسب‌وکار در میان ۱۸۹ کشور در جایگاه ۱۵۴ قرار گرفت. این ارزیابی شامل محاسبه تعداد اسناد، زمان و هزینه‌های صادرات و واردات یک کانتینر ۲۰ فوتی کالا بین بندر شهید رجایی و تهران بود. برای ارزیابی دقیق شاخص تجارت فرامرزی، بررسی کامل فرآیندهای مرتبط، از ثبت سفارش تا تشریفات گمرکی و ترخیص کالا ضروری است.
سازمان‌های جهانی همچون سازمان جهانی گمرک و اتحادیه اروپا بر اهمیت کاهش هزینه‌ها و زمان‌های مربوط به واردات و صادرات تأکید دارند. در این راستا، راه‌اندازی “پنجره واحد تجارت فرامرزی” به عنوان یک ابتکار استراتژیک، پیچیدگی‌های مالی و زمانی این فرآیندها را به میزان قابل توجهی کاهش داده و موجب بهبود کارایی تجارت فرامرزی می‌شود. این سیستم، علاوه بر همسو شدن با استانداردهای جهانی، ایران را برای بهره‌برداری از یک فضای کسب‌وکار مطلوب‌تر آماده کرده و به پیشرفت و رونق اقتصادی کشور کمک می‌کند.
مزایای تجارت فرا مرزی
- کاهش تورم و تنظیم بازار: تسهیل فرآیند واردات و ثبت کالاها برای تنظیم بهتر بازار
- ثبت و پیگیری کالاها: شفافیت در ثبت و شناسایی واردکنندگان
- افزایش سرعت و دقت گمرکی: تسریع در مبادلات کالا و امور گمرکی
- افزایش درآمد گمرک: جذب بیشتر تجار و افزایش درآمد
- امنیت بالا: حفاظت از اطلاعات با پروتکل‌های امنیتی پیشرفته
- دسترسی به اطلاعات کالا: پیگیری کالا از مبدا تا مقصد
- جلوگیری از قاچاق: کاهش تخلفات و قاچاق کالا
- کاهش زمان ترخیص: تسریع فرآیند ترخیص کالا
- کاهش خطا: کاهش خطاهای ناشی از بررسی دستی اسناد
- کاهش اسناد گمرکی: کاهش اسناد مورد نیاز برای تجار
- کاهش هزینه واردات: بهینه‌سازی فرآیندها و کاهش هزینه‌ها
در مجموع، پنجره واحد تجارت فرا مرزی بهبود کارایی، شفافیت و رشد اقتصادی در تجارت بین‌المللی را به همراه دارد.
خدمات کارگو هوایی و دریایی چین به امارات
- حمل درب به درب (Door to Door) از چین به دبی
- سریع ترین زمان ترخیص در دوبی
- ارسال روزانه هوایی و دریایی
روش‌های راه‌اندازی پنجره واحد تجارت فرا مرزی
- روش مرجع واحد: یک مرجع مرکزی تمام درخواست‌ها را دریافت و مدیریت می‌کند و پاسخ‌ها را به متقاضیان ارائه می‌دهد.
- روش سیستم اتوماتیک واحد: درخواست‌ها از طریق یک سامانه وارد و سپس به دستگاه‌های مربوطه ارسال می‌شود.
- روش سیستم تبادل اطلاعات خودکار: اطلاعات متقاضی در یک سیستم متمرکز وارد می‌شود و به طور خودکار با دستگاه‌های مختلف به اشتراک گذاشته می‌شود.
تفاوت زمان ترخیص با سامانه تجارت فرا مرزی
قبل از راه‌اندازی سامانه EPL، زمان ترخیص کالا در ایران به طور میانگین ۳۰ روز طول می‌کشید، حتی با حمل بار هوایی که انتقال کالا را سریع‌تر می‌کرد. در آن زمان، ۱۰ سند مختلف به گمرک ارائه می‌شد که رسیدگی به آن‌ها دشوار بود و احتمال گم شدن یا عدم بررسی اسناد زیاد بود.
با راه‌اندازی سامانه EPL، فرآیند ترخیص کالا به سرعت و حتی قبل از ورود کالا آغاز شد. این سامانه با کاهش تعداد اسناد مورد نیاز، مشکلات مربوط به بررسی و بایگانی اسناد را کاهش داد و باعث تسریع در امور ترخیص شد.
علاوه بر این، سختی‌های فرآیند ترخیص و مشکلات آن، افراد را به سمت قاچاق کالا هدایت می‌کرد. پنجره واحد تجارت فرا مرزی با تسریع تشریفات صادرات و واردات، هزینه‌ها را کاهش داده و به صرفه‌جویی در هزینه‌های تجاری کمک کرده است.
پیشنهاد مطالعه : بیمه حمل و نقل دریایی چیست؟
نکاتی که باید قبل ازانجام تجارت فرا مرزی در نظر بگیرید
- قوانین و مقررات
- بررسی کامل قوانین مالیاتی، گمرکی و صادرات/واردات مرتبط با محصول خود.
- تحقیق بازار
- انتخاب بازار مناسب بر اساس تقاضا، رقابت و فرهنگ محلی.
- جمع‌آوری بازخورد از نظرسنجی‌ها و بازدیدهای میدانی.
- استراتژی
- مشاوره با بازرگانان با تجربه در تجارت بین‌المللی.
- انتخاب استراتژی‌های قیمت‌گذاری و بازاریابی متناسب با بازار هدف.
- لجستیک
- بررسی روش‌های حمل و نقل و قوانین حمل و نقل بین‌المللی.
- پرداخت
- ارائه روش‌های پرداخت امن و آگاهی از نوسانات نرخ ارز و هزینه‌های تبدیل پول.
