واردات آهن از چین: راهنمای جامع برای تجار و واردکنندگان 🧱🇨🇳
مقدمه 🌍
چین یکی از قطبهای اصلی تولید فولاد جهان است و سبد وسیعی از محصولات شامل ورق گرم و سرد، گالوانیزه، میلگرد، تیرآهن، نبشی، ناودانی، پروفیل و لولههای فولادی را عرضه میکند. برای موفقیت در واردات آهن، باید نیاز واقعی بازار، استانداردهای فنی، مسیرهای حمل و الزامات گمرکی را دقیق بشناسید تا با برنامهریزی صحیح، هزینه تمامشده را بهینه و سرعت تأمین را افزایش دهید.

پیشنهاد مطالعه: همه چیز درباره کارت بازرگانی
مزایا ✅
- ظرفیت تولید مستمر و دسترسی به موجودی گسترده در ابعاد و گریدهای مختلف
 - قیمت رقابتی و امکان عقد قراردادهای بلندمدت برای تثبیت نرخ
 - تنوع استانداردها (ASTM/EN/GB) و امکان تطبیق با نیاز پروژه
 - گزینههای حمل متنوع (دریایی فله/کانتینری، ریلی/جادهای ترکیبی)
 
مراحل اجرا 📦
- شناسایی نیاز بازار و مشخصات فنی: نوع محصول (میلگرد، ورق، پروفیل و…)، گرید فولاد، استاندارد، سایز/ضخامت، تلورانس، وزن سفارش و مقصد
 - یافتن تأمینکننده معتبر: پلتفرمها (Alibaba، ۱۶۸۸) و سورسینگ حرفهای؛ بررسی سوابق، ظرفیت، گواهیها و نمونهها
 - مذاکره و اخذ پیشفاکتور/قرارداد: قیمت، اینکوترمز (FOB/CFR/CIF)، زمان تحویل، جریمه تأخیر، پکینگلیست، تلورانس وزنی و بندهای کیفیت
 - تأمین مالی و پرداخت: LC، حواله T/T (پیشپرداخت و مابقی)، یا پرداخت مرحلهای بر اساس بازرسی قبل از حمل (PSI)
 - حملونقل و بیمه: انتخاب فلهبر/کانتینر (۲۰/۴۰HC) با پالت یا بندیلبندی، رزرو بیمه بار Marine Cargo و برنامه تخلیه
 - ترخیص از گمرک ایران: آمادهسازی مدارک، تعیین کدهای HS، پرداخت حقوق ورودی/عوارض و انجام کنترل وزن/ابعاد در مقصد
 - انبارش و توزیع: برنامه ورود به انبار، بازرسی ورودی (IQC)، حفاظت خوردگی و تخصیص به مشتریان/پروژهها
 
مدارک لازم 📑
- فاکتور تجاری (Commercial Invoice) و لیست بستهبندی (Packing List)
 - بارنامه دریایی/هوایی/زمینی (B/L یا AWB) و بیمهنامه
 - گواهی مبدأ (COO) و گواهی استاندارد/کیفیت در صورت نیاز
 - گواهی آنالیز شیمیایی و مکانیکی (Mill Test Certificate)
 - مجوز ثبت سفارش، کارت بازرگانی و اسناد ارزی
 
هزینهها و تعرفههای گمرکی 💰
تعرفهها بر اساس HS Code و بخشنامههای جاری تعیین میشوند. نمونه کدهای پرکاربرد:
| کالا | کد HS نمونه | توضیح | 
|---|---|---|
| ورق گرم (Flat-Rolled، عرض ≥۶۰۰mm) | ۷۲۰۸ | غیر آلیاژی، گرمنورد | 
| ورق سرد | ۷۲۰۹ | غیر آلیاژی، سردنورد | 
| ورق گالوانیزه/پوششدار | ۷۲۱۰ | پوششدار (روی/آلومینیوم و…) | 
| میلگرد کلاف | ۷۲۱۳ | Bars & Rods در کلاف گرمنورد | 
| میلگرد شاخه | ۷۲۱۴ | سایر Bars & Rods | 
| تیرآهن/نبشی/ناودانی | ۷۲۱۶ | Angles, Shapes & Sections | 
| لولههای فولادی جوشی/بیدرز | ۷۳۰۶/۷۳۰۴ | Welded/Seamless | 
نرخها متغیر بوده و طبق مصوبات بهروز میشوند؛ پیش از خرید با کارشناس گمرکی مشورت کنید.
روشهای پرداخت و شروط قراردادی 💳
- LC: امنیت بالا برای خریدهای عمده؛ تعریف دقیق اسناد ارائهشدنی الزامی است
 - T/T (پیشپرداخت + مانده): سرعت بالاتر؛ حتماً پرداخت مرحلهای را به PSI و صدور بارنامه گره بزنید
 - OA/DA: فقط برای روابط بسیار معتبر؛ ریسک اعتباری را بسنجید
 
چالشها و نکات مهم ⚠️
- تلورانس وزن/ابعاد: بندیلها ممکن است تلورانس داشته باشند؛ تلورانس مجاز در قرارداد قید شود
 - خوردگی و آسیب حمل: الزام پوششهای ضدخوردگی، کارتن/پالت مناسب و بازرسی ظاهری در مقصد
 - استاندارد و گرید: تطابق Mill Test با سفارش؛ مغایرتها پیش از ترخیص پیگیری شود
 - نوسان قیمت جهانی/نرخ ارز: استفاده از فرمولهای تعدیل یا پوشش ریسک ارزی
 
روشهای رایج کلاهبرداری و پیشگیری 🕵️♂️
- گواهی آنالیز جعلی: استعلام اصالت MTC از کارخانه و نمونهبرداری ثالث
 - جایگزینی گرید پایینتر: الزام درج گرید و استاندارد در قرارداد و آزمون تأییدی
 - کماظهاری یا بیشاظهاری وزن: توزین بندیلها در مبدأ/مقصد و تطبیق با B/L
 - تغییر شرایط بستهبندی: قید نوع بندیلبندی، تسمهکشی و علائم شناسایی روی هر بندیل
 
نکات کلیدی موفقیت ✅
- تعریف دقیق Specification Sheet (گرید، استاندارد، ابعاد، تلورانس، سطح/پوشش، بستهبندی)
 - قرارداد شفاف با اینکوترمز، SLA زمانی، جریمه تأخیر و بندهای کیفیت/ارجاع به آزمایشگاه
 - بازرسی حین تولید و پیش از حمل (PSI)، نمونهبرداری و تطبیق با MTC
 - انتخاب مسیر حمل اقتصادی (فله/کانتینر) و بیمه جامع خسارت/آسیب
 

پیشنهاد مطالعه: فاینانس و یوزانس در واردات و صادرات
سوالات متداول 🤖
برای پروژههای ساختمانی ایران کدام استانداردها متداولتر است؟
بسته به کارفرما، ترکیبی از EN/ASTM/BS و استانداردهای ملی استفاده میشود؛ در قرارداد گرید و استاندارد دقیق قید و با MTC تطبیق شود.
حمل فله بهتر است یا کانتینری؟
برای تناژ بالا حمل فله اقتصادیتر است اما ریسک آسیب/رطوبت بیشتر دارد؛ کانتینر برای محمولههای متنوع و حساستر مناسبتر است.
چه اسنادی برای ترخیص ضروری است؟
Invoice، Packing List، بارنامه، گواهی مبدأ، گواهی کیفیت/آنالیز (MTC) و مجوز ثبت سفارش/اسناد ارزی.
چگونه ریسک نوسان قیمت فولاد را مدیریت کنیم؟
تقسیم سفارشها، قراردادهای پلکانی، فرمول تعدیل و پوشش ارزی میتواند ریسک را کاهش دهد.
آیا میتوان پرداخت را منوط به بازرسی کرد؟
بله؛ در پرداخت T/T بخشی از مانده را به گزارش PSI و صدور بارنامه مشروط کنید تا کیفیت و زمانبندی تضمین شود.