ترانزیت یکی از مفاهیم اساسی در حمل‌ونقل و تجارت بین‌المللی است. این واژه ریشه در زبان لاتین دارد و در زبان‌های مختلف به معنای عبور یا انتقال است. در فرآیندهای گمرکی، ترانزیت به جابجایی کالاها از یک کشور به کشور دیگر یا از یک منطقه به منطقه‌ای دیگر اشاره دارد، که ممکن است تحت نظارت گمرکات مختلف قرار گیرد.این مفهوم نقش کلیدی در تسهیل تجارت جهانی و اقتصاد بین‌المللی دارد. در این مقاله، به تحلیل مفاهیم ترانزیت و انواع آن، چالش‌ها و فرصت‌های مرتبط با این فرآیند خواهیم پرداخت.
پیشنهاد مطالعه: واردات مواد شیمیایی از چین
ترانزیت چیست؟
ترانزیت به جابجایی کالاهایی گفته می‌شود که هنوز از گمرک عبور نکرده و از یک گمرک به گمرک دیگر منتقل می‌شوند. این کالاها معمولاً از فروشنده ارسال شده‌اند، اما هنوز به خریدار نرسیده‌اند. یکی از ویژگی‌های ترانزیت، هزینه پایین آن است، چرا که در این روش کالاها در هر گمرک مورد بازرسی قرار نمی‌گیرند و هزینه‌هایی مانند انبارداری و بازرسی از هزینه حمل‌ونقل کاسته می‌شود. از آنجا که ترانزیت یک فرآیند بین‌المللی است، تمام کشورها باید مقررات بین‌المللی گمرکی را رعایت کنند تا بتوانند کالاها را به‌راحتی از مرزها عبور داده و حمل‌ونقل بین‌المللی انجام دهند.
انواع ترانزیت
ترانزیت کالا:
-
ترانزیت داخلی(پاساوان)
به انتقال کالاهای گمرک نشده از یک گمرک مجاز به گمرک دیگر در داخل یک کشور اطلاق می‌شود. دلایل انتخاب ترانزیت داخلی شامل کاهش زمان حمل‌ونقل، کاهش هزینه‌ها و جلوگیری از مشکلاتی مانند شرایط جوی نامساعد یا ترافیک است.
مدارک ترانزیت داخلی کالا
- گواهی مبدأ
- بارنامه
- ترخیصیه
- گواهی ثبت سفارش
- فاکتور فروش کالا
- لیست عدل‌بندی
- قبض انبار گمرک
- پروانه بهره‌برداری شرکت تولیدکننده کالا
-
ترانزیت خارجی(بین المللی)
کالاها از یک کشور به کشور دیگر عبور می‌کنند و از طریق یک کشور واسط منتقل می‌شوند. مزیت این نوع معافیت از پرداخت حقوق گمرکی و عوارض است. با این حال، کالاها باید مطابق با قوانین کشور مبدأ، مقصد و کشور واسط حرکت کنند و مدارکی مانند بارنامه و فاکتورهای خرید و فروش الزامی است. همچنین، تأخیر در ورود یا خروج کالاها می‌تواند منجر به مشکلات قانونی شود.
مدارک لازم برای ترانزیت خارجی کالا
- فاکتور خرید کالا
- بارنامه کالا
- لیست عدل‌بندی
- معرفی‌نامه
- ضمانت‌نامه یا تعهد قانونی
- وکالت‌نامه
- تصویر کارت بازرگانی
- مجوز عبور جهت ورود کالاهای ترانزیت
- مجوز بانک
- راهنمای CHR جاده‌ای و گذرنامه
ترانزیت مسافر:
مسافرانی که از یک کشور به کشور دیگر سفر می‌کنند و در مسیر خود از یک کشور واسطه عبور می‌کنند، ممکن است برای تعویض وسیله نقلیه توقف کوتاهی داشته باشند، اما مقصد نهایی‌شان خارج از کشور واسطه است.
خدمات کارگو هوایی و دریایی چین به امارات
- حمل درب به درب (Door to Door) از چین به دبی
- سریع ترین زمان ترخیص در دوبی
- ارسال روزانه هوایی و دریایی
روش‌های ترانزیت کالا
-
هوایی: این روش به دلیل سرعت انتقال کالاها رایج‌ترین نوع ترانزیت است، به‌ویژه برای کالاهای کوچک و با ارزش. هرچند هزینه آن بیشتر از روش‌های دیگر است و محدودیت‌هایی دارد، اما سرعت بالا از مزایای اصلی آن است.
-
دریایی: در این روش، کالاهای حجیم و سنگین، غالباً داخل کانتینرهای بزرگ، منتقل می‌شوند. هزینه آن نسبت به هوایی کمتر است، اما زمان حمل طولانی‌تری دارد.
-
جاده‌ای و ریلی: در این روش‌ها، کالاها با کامیون‌ها و قطارهای باری از کشور مبدأ به مقصد منتقل می‌شوند. این روش‌ها به‌ویژه برای حمل کالا از یک کشور به کشور دیگر از طریق مسیرهای خشکی محبوب هستند.
جاده ترانزیت چیست؟
به جاده‌ای گفته می‌شود که برای عبور کالاها و وسایل نقلیه از یک کشور به کشور دیگر طراحی شده است. این جاده‌ها معمولاً در مرزهای بین کشورها قرار دارند و کالاها را بدون نیاز به ترخیص در گمرک‌های مرزی به مقصد نهایی منتقل می‌کنند. به‌طور عمده برای تسهیل تجارت بین‌المللی ساخته شده‌اند و به کاهش زمان و هزینه‌های حمل‌ونقل کمک می‌کنند.این جاده‌ها معمولاً بدون توقف در گمرک‌ها برای کنترل کالاها و وسایل نقلیه طراحی می‌شوند، که باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌ها می‌شود. برای بهره‌برداری مؤثر از جاده‌های ترانزیت، زیرساخت‌هایی مانند ترمینال‌های باربری، انبارها، ایستگاه‌های سوخت و تأمین امنیت مسیرها ضروری است. این جاده‌ها نقش کلیدی در تسهیل تجارت بین‌المللی و تقویت روابط اقتصادی دارند.
FOB در ترانزیت
اصطلاح FOB (Free On Board) به معنای “تحویل روی عرشه کشتی” است که در آن فروشنده مسئول است تا کالا را بر روی عرشه کشتی در محل تعیین‌شده تحویل دهد. در این حالت، پس از تحویل کالا روی کشتی، تمامی مسئولیت‌ها و هزینه‌ها از جمله حمل، بیمه و تعرفه‌های وارداتی بر عهده خریدار خواهد بود. به عبارت دیگر، فروشنده تمامی هزینه‌های کالا تا لحظه تحویل در محل حمل بار را پرداخت کرده و از آن نقطه به بعد، هزینه‌های مربوط به حمل‌ونقل و سایر مخارج از جمله بیمه و کرایه حمل، به عهده خریدار قرار می‌گیرد.
بار ترانزیت چیست و چه اهمیتی دارد؟
به کالایی گفته می‌شود که از قلمرو گمرکی یک کشور به کشور دیگر از طریق خاک آن کشور عبور می‌کند، بدون اینکه در آن کشور تخلیه و بارگیری مجدد شود. به عبارت دیگر، صاحب کالا فقط برای عبور از خاک کشور ترانزیت از آن کشور استفاده می‌کند و کالا به مقصد نهایی منتقل می‌شود. از اهمیت های بار ترازیت میتوان به تسهیل تجارت بین‌المللی، کاهش هزینه‌ها، سرعت در جابجایی و دسترسی به بازارهای جدید اشاره کرد.
پیشنهاد مطالعه: واردات دستگاه کارتخوان از چین
مراحل ترانزیت کالا
-
اخذ مجوز: صاحب کالا یا نماینده قانونی او باید با مراجعه به اداره گمرک کشور مبدا و تکمیل فرم‌های مربوطه، مجوز ترانزیت کالا را دریافت کند.
-
ارائه اسناد و مدارک: صاحب کالا باید اسناد و مدارک مورد نیاز مانند فاکتور، سیاهه عدل، گواهی مبدأ و بارنامه را به اداره گمرک ارائه دهد.
-
تعیین مسیر: مسیر حمل بار باید با توجه به قوانین و مقررات کشورهای مبدا، ترانزیت و مقصد انتخاب شود.
-
بیمه کردن کالا: صاحب کالا باید کالا را در برابر خطرات احتمالی مانند سرقت یا تصادف بیمه کند.
-
پرداخت حقوق گمرکی و عوارض: در صورت نیاز، صاحب کالا باید حقوق گمرکی و عوارض مربوط به ترانزیت را به گمرک کشور پرداخت کند.
-
کنترل و نظارت: کالا در طول مسیر توسط مقامات گمرکی کشورهای مبدا، ترانزیت و مقصد تحت کنترل و نظارت قرار می‌گیرد.
-
ترخیص کالا در مقصد: پس از رسیدن کالا به مقصد نهایی، صاحب کالا یا نماینده قانونی او باید با ارائه اسناد و مدارک مربوطه، کالا را از گمرک مقصد ترخیص کند.
عوامل مؤثر بر هزینه ترانزیت کالا
- حجم و وزن کالا
- سایز یا ابعاد بار
- نوع روش حمل‌ونقل
- زمان‌بندی موردنیاز برای تحویل بار
- مسافت و مسیر حمل‌ونقل
- ارزش محموله
